نور آفتاب یک رکن اساسی در رشد گیاه

هر مدل گیاهی که شما می شناسید برای رشد و پرورش یافتن و ادامه دادن حیات شان به نور آفتاب نیاز دارد. بهترین منبع نور برای جذب کردن گیاه نور آفتاب است یعنی نور آفتاب مستقیم خورشید. گیاهان بر طبق احتیاجات شان به اندازه ی وقت حضور نور آفتاب به سه دسته روز بلند، روز کوتاه و بی‌تفاوت دسته بندی می‌شوند.

در گیاهان روز بلند هنگامی  که تعداد ساعت های روشنایی بیشتر از تعداد ساعت تاریکی است گلدهی گیاهان اتفاق می‌افتد. همچنین بر طبق گفته بعضی از تحقیق کننده گان و کارشناسان، مدت زمان شب و مدت زمان حضور تاریکی گل دادن گیاهان را تعیین می‌کند. به گفته ای دیگر گیاهان روز بلند را می‌توانیم شب کوتاه نام گذاری کنیم و یا گیاهان روز کوتاه را شب بلند نامید.

وجود داشتن روزهای بلند در گیاهان روز بلند باعث می شود که شدت یافتن رشد رویشی، انگیزش گلدهی (تغییر فیزیولوژیکی درونی در هر نقطه یا مریستم گیاه که قابل دیدن نیست) و گل آغازی (تغییرات مرفولوژیک که در گذشت آن گل قابل دیدن می‌شود)، بالا رفتن سرعت گلدهی و هماهنگی در وقت رسیدن گلها می‌شوند و در مورد این گیاهان (روز بلند) روزهای کوتاه نتیجه هایی دقیقاً بر عکس مورد هایی که گفته شده به بار می‌آورد.

این که به چه صورت یک گیاه مدت زمان تاریکی یا روشنایی را متوجه می شود یک موضوع پیچیده است که می‌توان آن را به صورتی ساده و خلاصه وار و به این شیوه توضیح داد: در گیاه رنگ‌دانه‌های متفاوتی (فیتوکروم) قرار گرفته اند که گیرنده طیف‌های گوناگون نور آفتاب هستند و دو شیوه از آنها عبارتند از Pr (گیرنده نور قرمز با اندازه ی موج ۷۰۰-۶۰۰ نانومتر) و Pfr (گیرنده نور قرمز دور با طول موج ۸۰۰-۷۰۰ نانومتر).

این دو مدل فیتوکروم بر طبق از اوضاع به هم دیگر تبدیل می‌شوند به این شیوه که قرار داشت نور قرمز فیتوکروم  را به  و حضور نور قرمز دور و همینطور به تاریکی   تبدیل می‌کند.  فیتوکرومی که حضور آن در گیاهان روزبلند (شب کوتاه) موجب گلدهی می‌شود. به این صورت طول روز و یا شب را به صورتی باید میزان کرد که اندازه و غلظت مناسب  برای انگیزش گلدهی در گیاهان، حاصل شود.

کاکتوس ها و ساکولنت ها از انواع گیاهانی هستند که به نور آفتاب خیلی زیادی نیاز دارند و وجود نداشتن نور به طور سریع موجب طول رشدی و در آخر نابود شدن و از بین رفتن گیاه می شود.

بالا رفتن  و پایین آمدن طول زمان حضور نور آفتاب (افزایش و کاهش فتوپریود)

در بعضی از فصل های سال به ویژه در آخر فصل های پاییز و زمستان، روزها کوتاه است و برای بالارفتن طول مدت روز این امکان وجود دارد که از منابع تولید نور مصنوعی (انواع مختلف لامپ) استفاده کرد. اما در وقت استفاده از نور مصنوعی عامل دیگر مانند دمای مکان را هم باید در خاطر داشته باشید. برای مثال در مورد گیاه میخک استفاده کردن از نور مکمل وقتی تاثیر گذار است که دمای شب حداقل ده تا دوازده درجه سانیتگراد باشد و در حالت سردتر بودن محل داخلی گلخانه، استفاده از نور مکمل چندان تاثیر زیادی در روند رشد گلها نخواهد داشت.

بـه منظور افـزایـش طـول روز از لامپ‌هایی بـا شدت نور آفتاب حداقل ۲۰-۱۰ فوت کندل (فوت کندل از واحدهای اندازه گیری شدت نور است) بعد از غروب آفتاب و قبل از طلوع آن (به عنوان مثال استفاده از لامپهایی با رشته ملتهب تنگستن [مولد نور سفید] در ساعات ۱۰ شب الی ۲ بامداد) استفاده می‌شود.

وقت و چگونه استفاده کردن از منبع نور مصنوعی هم از جمله مورد هایی است که مورد بحث و مورد بررسی قرار می‌گیرد. سؤالاتی که در این رابطه مطرح می‌شود عبارتند از این که آیا باید از نور مصنوعی بلافاصله بعد از تمام شدن طول روز یعنی بعد از غروب خورشید به کار برد و یا آن ها را در طی شب و به شکل عمل شب‌شکنی اغلب از ده شب تا دو بامداد مورد استفاده قرار داد؟ هرچند بعضی از تحقیق کننده گان ادعا می‌کنند در حالتی که فتوپریود که از احتیاج هتی گیاه است.

تأمین شود فرق زیادی در بالا رفتن طول مدت روز (فعال کردن منابع نور مصنوعی از وقت غروب خورشید) یا انجام شب‌شکنی (اغلب از ساعت ۱۰ شب تا دو بامداد) وجود ندارد. اما میزان بیشتری از آنها با دقت داشتن به نتیجه های تحقیقاتشان بر این باورند که در مورد گیاه میخک و همینطور دیگر گیاهان روزبلند،بالا رفتن طول روز به صورت عمل شب‌شکنی تاثیر گذار تر است.

با انجام دادن عمل شب‌شکنی در واقعیت از حضور تاریکی به اندازه ی طولانی و پیوسته پیشگیری و از طول مدت شب کم می شود و به گفته ای دیگر به طول مدت حضور نور آفتاب افزوده می‌شود. همه ی تلاش ها برای آن است که غلظت و اندازه ی آن در اندازه ای باشد که گلدهی تحریک شود و واجبه ی این کار وجود نور قرمز و نداشتن حضور تاریکی به مدت لازم است.